Dyrektywa plastikowa. Europa rezygnuje z plastiku
Czym jest dyrektywa plastikowa?
Dyrektywa plastikowa (z angielskiego The Single-Use Plastics Directive) jest kolejną formą legislacji mającą na celu ochronę środowiska. Jak wskazuje jej nazwa, regulacja ta ma za zadanie ograniczyć zużycie plastiku zarówno w biznesie, jak i w codziennym życiu. Jego ogromna produkcja jest bowiem jednym z najważniejszych problemów wskazywanych we wszelkiego rodzaju unijnych dokumentach dotyczących ekologii.
Głównym celem dyrektywy plastikowej jest ograniczenie wpływu niektórych popularnych produktów wykonanych z plastiku na środowisko. Regulacja ta dotyczy głównie jednorazowych opakowań, sztućców czy akcesoriów i ma na celu wyeliminowanie ich z rynku, a co za tym idzie – z natury.
Pakiet odpadowy a dyrektywa plastikowa
Dyrektywa plastikowa jest kontynuacją zatwierdzonego w maju 2018 roku tzw. Pakietu odpadowego. Według zawartych w nim postanowień kraje członkowskie Unii Europejskiej mają obowiązek rozsądnego gospodarowania odpadami i ich przetwarzania. Priorytetem pakietu jest bowiem zapobieganie powstawaniu odpadów, a w momentach, gdy jest to niemożliwe, ich recykling.
Pakiet odpadowy wyznaczył dla wszystkich krajów Unii Europejskiej wyśrubowane cele dotyczące poziomu recyklingu. Według nich procent odpadów podlegających ponownemu przetworzeniu powinien wynosić:
- 55% do 2025 roku
- 60% do 2030 roku
- 65% do 2035 roku
Dodatkowo do 2035 r. ilość składowanych odpadów komunalnych musi zostać zredukowana do 10% całkowitej ilości wytwarzanych odpadów komunalnych, co oznacza konieczność redukcji aktualnej wartości o 18 punktów procentowych.
Docelowo pakiet odpadowy ma za zadanie ograniczyć potrzebę składowania śmieci na wielkopowierzchniowych wysypiskach mających szkodliwy wpływ na środowisko. Dyrektywa plastikowa jest zatem tylko kolejnym krokiem umożliwiającym realizację tego założenia.
Produkty zakazane w dyrektywie plastikowej
Dyrektywa plastikowa ma na celu wyeliminowanie plastiku jednorazowego użytku z rynku. Obejmuje przy tym zarówno produkty tworzone do sprzedaży detalicznej, jak i te skierowane do biznesu. Regulacja ta wyróżnia 10 przedmiotów, które szczególnie negatywnie wpłynęły na środowisko. Są to:
- Patyczki higieniczne
- Sztućce plastikowe
- Talerze jednorazowe
- Słomki
- Mieszadełka do napojów
- Patyczki do balonów
- Pojemniki na żywność
- Jednorazowe kubeczki.
Powyższa lista nie jest przypadkowa. Te produkty zostały wytypowane ze względu na swoje częste występowanie w charakterze zanieczyszczenia – według danych dostarczonych przez Unię Europejską, odpowiadają one za 70% wszystkich odpadów znajdowanych w morzach i oceanach.
Cele dyrektywy plastikowej. Terminy i daty ograniczeń
Dyrektywa plastikowa przewiduje, że ograniczenia wynikające z wprowadzenia w życie tej regulacji będą stopniowe. Wraz z upływem kolejnych lat będą one jednak coraz bardziej restrykcyjne. Plan zakładany przez dyrektywę obejmuje zmiany takie jak:
- Od 2021 roku: zakaz wprowadzania do obrotu 10 produktów wykonanych z plastiku, odpowiadających za 70% wszystkich zanieczyszczeń w środowiskach wodnych. Produkty te mają zostać zastąpione zamiennikami przyjaznymi dla przyrody.
- Od 2025 roku: zakaz wykorzystywania nakrętek i wieczek plastikowych, chyba że będą one na stałe przymocowane do opakowań i pojemników.
- Od 2025 roku: konieczność produkcji wszystkich butelek plastikowych z materiałów pochodzących z recyklingu w co najmniej 25%. W 2030 roku ten procent ma zostać podniesiony o kolejnych 5 punktów.
- Do 2025 roku 77% wszystkich plastikowych butelek ma trafiać do ponownego przetworzenia. Do 2029 roku ma to być już ać 90% z nich.
Cele dyrektywy plastikowej są zatem bardzo ambitne. Ich realizację mają umożliwić punkty selektywnej zbiórki odpadów połączony z wprowadzeniem systemu kaucyjnego zwracającego wcześniej ustalone kwoty za oddanie zużytych opakowań do ponownego przetworzenia.
Co dyrektywa plastikowa zmieni w biznesie?
Dyrektywa plastikowa jest szczególnie dotkliwa dla producentów opakowań plastikowych. Zakłada ona bowiem, że to właśnie oni będą ponosić koszty gospodarowania tymi odpadami. Takie firmy mają także partycypować w wydatkach związanych z edukacją ekologiczną.
Wprowadzenie dyrektywy plastikowej wpłynie także na działalność firm, dla których plastikowe opakowania są jedynie narzędziami czy produktami. Wykorzystywanie jednorazowych produktów z plastiku będzie bowiem zabronione. W związku z tym z restauracji znikną styropianowe opakowania do zabierania jedzenia na wynos, w automatach z kawą nie będzie już plastikowych kubków ani mieszadełek, a z drogerii znikną patyczki higieniczne. W praktyce oznacza to konieczność szukania alternatyw dla produktów, które do tej pory wydawały się codziennością ogromnej części firm.
Konieczność adaptacji do narzucanych przez Unię Europejską zmian z pewnością znajdzie odzwierciedlenie w modelach funkcjonowania przedsiębiorstw. Tak szeroko zakrojone zmiany legislacyjne z pewnością spowodują uwzględnienie ochrony środowiska w biznesplanach czy strategiach komunikacji. Z początku modyfikacje te mogą powodować duże koszty. W dłuższej perspektywie stanowią one także szansę: zmiana polityki cenowej czy stałe wykorzystanie ekologicznych produktów przełożą się bowiem na pozytywny wizerunek marki, a co za tym idzie, na liczbę klientów.
Alternatywa dla plastiku. Jakie ekologiczne opakowania wybrać?
Dyrektywa plastikowa wymusi na firmach poszukiwanie ekologicznych alternatyw dla znanych i powszechnych produktów z tworzyw sztucznych. Czas na ich znalezienie nieustannie ucieka – najbardziej szkodliwe dla środowiska produkty zostaną wycofane z rynku już w 2021 roku. Zmiany w asortymencie muszą zatem zajść szybko.
Dobrą wiadomością dla wszystkich, którzy jeszcze nie znaleźli alternatywy dla plastiku z pewnością będzie rozpowszechnienie ekologicznych opakowań. Te w ostatnich latach są doceniane nie tylko przez legislację, ale przede wszystkim przez klientów. Ci coraz częściej są świadomi swoich wyborów i decydują się sięgać nie tylko po sprawdzone, ale także po bezpieczne dla środowiska rozwiązania.
Co najważniejsze, ekologiczne opakowania doskonale sprawdziły się jako następcy plastiku. Wbrew opiniom sceptyków, okazały się one zarówno estetyczne, jak i trwałe, czym zyskały sobie wielu zwolenników. Sprawdzają się również w aspekcie wizerunkowym – są równie łatwe w personalizacji, co ich szkodliwi dla środowiska poprzednicy. W związku z tym w wielu sklepach, restauracjach czy firmach papierowe torby czy papiery pakowe znalazły się na długo przed wejściem w życie dyrektywy plastikowej.
Ekologiczne opakowania mogą stać się częścią także Twojej firmy. W naszej ofercie znajdziesz bowiem szeroki wybór pudełek i toreb, które świetnie sprawdzą się w każdym biznesie. Zapraszamy!